Wydawca treści Wydawca treści

Historia nadleśnictwa


Początki Nadleśnictwa Sobibór


Najwcześniejsze dane o historii powstania i rozwoju Państwowego Nadleśnictwa Sobibór sięgają końcowych lat XIX wieku. W tym czasie lasy administracyjnie należały do Nadleśnictwa Chełm i były administrowane przez „pałatę leśną" byłego zaboru rosyjskiego. Ponieważ odległość obu kompleksów była dość znaczna, dlatego też został utworzony urząd tzw. „objezdczyka", który zamieszkiwał w budynku obok wsi Wołczyny. W skład dawnych lasów wchodziła powierzchnia około 7 500 ha. W późniejszych latach lasy te zostały częściowo podzielone pomiędzy prywatnych właścicieli za zobowiązania serwitutowe. Po oddaniu serwitutów pozostała powierzchnia około 3 500 ha, na której nie ciążyły żadne zobowiązania.


W 1920 r. utworzono Nadleśnictwo Sobibór z przynależnością do Dyrekcji Lasów Państwowych w Siedlcach, a następnie w Radomiu. W ostatnich latach przedwojennych Nadleśnictwo Sobibór znowu podlegało Dyrekcji w Siedlcach. Po zakończeniu wojny w 1945 r. do Nadleśnictwa zostały włączone lasy dawnej własności prywatnej o pow. 330 ha, upaństwowione dekretem PKWN, oraz grunty o pow. 1270 ha przejęte około roku 1950 na skutek przesiedlenia właścicieli narodowości ukraińskiej. W latach 1950 – 1974 w dalszym ciągu przejęto dużą ilość gruntów i lasów opuszczonych przez właścicieli oraz grunty przekazywane do PFZ, jak również w wyniku likwidacji szachownicy – około 5 000 ha.


W 1973 roku do Nadleśnictwa Sobibór włączone zostało Nadleśnictwo Dubeczno, utworzone w 1960 roku o powierzchni około 5300 ha, oraz uroczysko Petryłów z Nadleśnictwa Stańków. Wśród gruntów przejętych, wchodzących w skład obecnego nadleśnictwa ze względu na pochodzenie, na uwagę zasługują: część kompleksów Osowa i Macoszyn, które zostały upaństwowione w dwudziestoleciu międzywo-jennym, północno-wschodnia część Obrębu Dubeczno o powierzchni 1234 ha, która łącznie z lasami obecnego Nadleśnictwa Włodawa należała do czasu ich upaństwowienia, na mocy dekretu PKWN, do dóbr włodawskich rodziny Zamojskich. Gospodarka leśna w tych lasach oparta była na planach z 1920 i 1931 roku.
 


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

#100latMinęło - Jan Wietrzykowski

#100latMinęło - Jan Wietrzykowski

W jednym z pierwszych artykułów #100latMinęło wspomnieliśmy datę 1918 roku, czyli jedno z najwcześniejszych wspomnień Nadleśnictwa Sobibór do jakiego udało nam się dotrzeć. To właśnie ten rok związany jest z pojawieniem się nazwiska pierwszego Nadleśniczego – Jana Wietrzykowskiego. W Almanach Leśny: rocznik personalny administracji lasów państwowych Cz.1 Imienny wykaz personelu Administracji Lasów Państwowych: według stanu na dzień 1 lipca 1933r.: zestawiony na podstawie materiałów otrzymanych z Dyrekcji Naczelnej Lasów Państwowych wpisano Wietrzykowskiego jako: „prowizoryczny nadleśniczy Nadleśnictwa Sobibór z przypisaną obok datą 1918 rok”. Nie mamy potwierdzenia w innych dokumentach, czy data ta jest datą powstania Nadleśnictwa Sobibór. Opublikowane w innym Almanachu dane statystyczne z tego okresu, nie przywołują Nadleśnictwa Sobibór w tym czasie. Pojawia się natomiast nazwa Nadleśnictwa Włodawa w roku 1919 i ta informacja po części może świadczyć, że w czasie tworzenia się Polskiej Państwowości administrowanie lasami sobiborskimi przypisane było Nadleśnictwu Włodawa, którego gospodarzem był właśnie Jan Wietrzykowski zajmujący to stanowisko od 1918 roku. W okolicy Włodawy nie było innych lasów będących w zarządzie państwowym niż „obecne sobiborskie”, ponieważ większość lasów należała do Ordynacji Zamojskich. Być może siedziba Nadleśnictwa mieściła się w Sobiborze wsi (świadczą o tym piktogramy na mapie z roku 1907) natomiast nazwa odnosiła się do miasta powiatowego Włodawa. Niestety nie udało się jeszcze tego potwierdzić i dotrzeć do innych informacji z tego okresu dotyczących Jana Wietrzykowskiego. Chcemy jednak przybliżyć Państwu tę wyjątkową dla nas postać. Dzięki uprzejmości Nadleśnictwa Krynki udało nam się uzyskać informację dotyczące okoliczności śmierci nadleśniczego Wietrzykowskiego oraz jego zdjęcie i wzór podpisu.

 Jan Wietrzykowski urodził się 15 maja 1885 roku w Warszawie. Był prowizorycznym nadleśniczym w Nadleśnictwie Sobibór prawdopodobnie od 1918 roku. Dalej od 1938 roku został nadleśniczym Nadleśnictwa Krynki. Pełnił tę funkcję jedynie rok, ponieważ 30 września 1939 roku został zamordowany.

Będąc nadleśniczym Nadleśnictwa Krynki mieszał we wsi Poczopek obok Szudziałowa wraz z siostrą, żoną i dziećmi. W okolicy działała Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi, która złożyła Tymczasowy Urząd Gminy. Właśnie tam 30 września 1939 roku, po powrocie ze wschodu wraz z siostrą zgłosił się major Wietrzykowski, w celu poinformowania o powrocie i zameldowaniu. Kilka godzin po powrocie z urzędu uzbrojeni przedstawiciele KPZB i Urzędu Gminy uprowadzili Wietrzykowskiego (prosto z budynku Nadleśnictwa) wraz z jego siostrą za wieś Poczopek i tam ich rozstrzelali. Rodzina nadleśniczego pozostała we wsi Poczopek do stycznia 1940 roku, później żona została internowana na Syberię. Po wyzwoleniu powróciła, zamieszkując w Warszawie.

Pomnik w hołdzie nadleśniczemu Wietrzykowskiemu znajduje się na terenie Silvarium leśnego ogrodu okalającego siedzibę Nadleśnictwa Krynki w Poczopku. Na mosiężnej tablicy widnieje orzeł w koronie, logo Lasy Państwowe oraz napis: `Pamięci leśnikom, którzy służąc Polskim Lasom utracili to co najcenniejsze - życie. Nieopodal Poczopka 30 września 1939 roku, zastrzelony został nadleśniczy Jan Wietrzykowski. Niech szum wieczystych kniei przekaże mu pamięć leśnej braci. Leśnicy Nadleśnictwa Krynki, maj 2005 r.`

Wspominając pierwszego nadleśniczego Nadleśnictwa Sobibór chcemy przedstawić Państwu nazwiska wszystkich, którzy kierowali naszą jednostką w ubiegłym stuleciu.

 

 

Nadleśniczy

Lata

Jan Wietrzykowski

(Prawdopodobnie Nadleśniczy w Nadleśnictwie Włodawa 1918-1920) 1920 - 1933

Stefan Adamczewski

1933 -1938

J. Piekarczyk

1938 -1939

A. Blaim

1944-1945

Z. Marcinkiewicz

1945-1948

Antoni Chorąży

1948-1950 (Nadleśnictwo Dubeczno w latach 1960-1973)

St. Lombardo

1950-1952

Gozdalski

 

1952-1954

Włodzimierz Gerung

1955-1975

A. Samosiuk

1976-1977

Andrzej Będziejewski

1977-2012

Andrzej Milaniuk

2012-2018

Dariusz Filipczak

2018-obecnie